تن آدمی شریف است به جان آدمیت؟! پرتوهایی از کرامت انسانی در حقوق خصوصی

author

  • مسلم محمدزاده دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
Abstract:

      در اسناد بین‌المللی حقوق بشر و نیز در قوانین اساسی کشورها به موضوعی بنیادین با نام «کرامت انسانی» اشاره شده و اغلب آن را به‌عنوان عامل موجِهی برای «اعطای سایر حق‌ها»  یا در کنار برخی حقوق اساسی به‌عنوان یک «حق اساسی» شناسایی کرده‌اند. در قانون اساسی ایران نیز این موضوع از جایگاه ویژه‌ای بر‌خوردار است. همگام با اسناد بین‌المللی و ملی، رویۀ قضایی در نظام‌های حقوقی مختلف، کوشش نموده تا از موضوع «کرامت انسانی» در آرای حقوقی و کیفری خود بهره‌های فراوان ببرد. نگارنده در این مقاله ضمن بررسی تجارب چند نظام حقوقی مختلف، به پرتوهایی از این موضوع در برخی موضوعات حقوق خصوصی داخلی پرداخته و معتقد است در کنار دولت‌ها، اشخاص خصوصی نیز باید به «کرامت انسانی» یکدیگر حرمت نهاده، محاکم نیز می‌توانند با استناد به این موضوع آرایی در راستای پاسداشت حقوق بشر در حقوق خصوصی صادر نمایند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سه جزء وجود آدمی: تن و جان و خرد

در تاریخ فلسفه، ترکیب انسان از تن و جان به روشنی در تعالیم فیثاغوریان آمده است. سپس در فلسفۀ افلاطون، علاوه بر این ترکیب ثُنایی، با مسئلۀ ترکیب ثلاثی نفس (از عقل و همت و شهوت) نیز مواجه می‌شویم. در کتاب نفس ارسطو، انسان را حقیقت واحدی می‌یابیم که از دو عنصر متحدِ بدن و نفس (به منزلۀ ماده و صورت) تشکیل یافته است، اما در فقره‌ای مختصر و معروف، عقل نیز به عنوان عنصری مجرد و الهی و جاودان بر این دو ا...

full text

کرامت آدمی در اخلاق کانتی

اگر مراد از کرامت‌داشتن یکامر، ارزش ذاتی، فی‌‌نفسه و غیرابزاری آن باشد، از نظر کانت تنها آدمی است که به عنوان یک «شخص»، شایستۀ تکریم است. تکریم اشخاص انسانی علاوه بر دیگران شامل خود فرد هم می‌شود. به این جهت چاکرصفتی و چاپلوسی ممنوع است. اما معنای دقیق کرامت آدمی و غایت‌نگری به انسان چیست؟ کرامت داشتن انسان چه لوازم و پیامدهای سیاسی و حقوقی دارد؟ در این جستار با تقریر اجمالی اخلاق کانت و صورت‌ب...

full text

انسانی شدن حقوق محیط زیست در پرتو کرامت انسانی

حقوق بین­الملل محیط زیست از جمله شاخه­های حقوق بین­الملل است که در چند دهه قبل به خصوص از دهه 1970 رشد و توسعه یافته است. چند دهه گذشته فرایند انسانی شدن حقوق بین­الملل نیز آغاز و به شاخه­های مختلف آن تسری یافت. انسانی شدن حقوق بین­الملل ابتدا از رویکردی فرد­محور متعاقبا رویکردی بشریت­محور به خود گرفت. بدین ­معنا که بدنبال تحقق هدف­های عالی مشترک در میان کل بشریت می­باشد. حقوق بین­الملل محیط زی...

full text

کرامت آدمی در اخلاق کانتی

اگر مراد از کرامت داشتن یکامر، ارزش ذاتی، فی نفسه و غیرابزاری آن باشد، از نظر کانت تنها آدمی است که به عنوان یک «شخص»، شایستۀ تکریم است. تکریم اشخاص انسانی علاوه بر دیگران شامل خود فرد هم می شود. به این جهت چاکرصفتی و چاپلوسی ممنوع است. اما معنای دقیق کرامت آدمی و غایت نگری به انسان چیست؟ کرامت داشتن انسان چه لوازم و پیامدهای سیاسی و حقوقی دارد؟ در این جستار با تقریر اجمالی اخلاق کانت و صورت بن...

full text

از حقوق و کرامت انسانی تا طرح تکریم شورایعالی اداری

The present article briefly outlines the basics of the project to respect the people and satisfy the clients. It then sets out to discuss the legal and ethical grounds for respecting and satisfying the people by drawing on the Coustitution, the Third Development Plan Law, the meaning and implication of respect, sublime human values, and citizenry, as well as the theory of public service, and th...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 45  issue 2

pages  319- 338

publication date 2015-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023